AVM Hastalığı (Arteriovenöz Malformasyon) Nedir?
Arteriovenöz malformasyon, AVM olarak da bilinir, atardamarlar ve toplardamarlar arasında düzensiz bağlantılar oluşturan bir kan damarı karmaşasıdır. Bu, kan akışını bozar ve dokuların oksijen almasını engeller. AVM, beyin de dahil olmak üzere vücudun herhangi bir yerinde meydana gelebilir.
Atardamarlar oksijen açısından zengin kanı kalpten beyne ve diğer organlara taşır. Toplardamarlar oksijeni tükenmiş kanı akciğerlere ve kalbe geri boşaltır. Bir AVM bu kritik süreci bozduğunda, çevredeki dokular yeterli oksijen alamayabilir.
AVM’deki karışık kan damarları düzgün bir şekilde oluşmadığı için zayıflayabilir ve patlayabilir. Beyindeki bir AVM patlarsa beyinde kanamaya neden olabilir ve bu da felce veya beyin hasarına yol açabilir. Beyindeki kanamaya hemoraji denir.
AVM’lerin nedeni net değildir. Nadiren ailelerden geçerler.
Beyin AVM’si teşhis edildikten sonra, komplikasyon riskini önlemek veya azaltmak için genellikle tedavi edilebilir.
AVM Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Arteriovenöz malformasyonun, diğer adıyla AVM’nin semptomları değişebilir. Bazen bir AVM semptomlara neden olmaz. AVM, başka bir sağlık sorunu için görüntü alınırken bulunabilir.
Genellikle ilk belirtiler kanama meydana geldikten sonra ortaya çıkar. Kanamanın yanı sıra belirtiler şunları içerebilir:
- Zamanla kötüleşen düşünme sorunu.
- Baş ağrıları.
- Mide bulantısı ve kusma.
- Nöbetler.
- Bilinç kaybı.
Diğer olası belirtiler şunlardır:
- Kas zayıflığı, örneğin bacaklarda güçsüzlük.
- Vücudun bir bölümünde hareket ve his kaybı olarak bilinen felç.
- Yürümede sorunlara yol açabilecek koordinasyon kaybı.
- Planlama gerektiren görevleri yerine getirmede zorluk.
- Sırt ağrısı.
- Baş dönmesi.
- Görme sorunları. Bunlara görüş alanının bir kısmının kaybı, gözlerin hareket ettirilmesinde zorluk veya optik sinirin bir kısmının şişmesi dahil olabilir.
- Konuşmada veya dili anlamada sorun.
- Uyuşma, karıncalanma veya ani ağrı.
- Hafıza kaybı veya bunama.
- Halüsinasyon olarak bilinen, var olmayan şeyleri görmek veya duymak.
- Bilinç bulanıklığı, konfüzyon.
Çocuklar ve gençler öğrenme veya davranış konusunda sorun yaşayabilirler.
Galen ven malformasyonu adı verilen bir AVM türü, doğumda veya doğumdan kısa bir süre sonra ortaya çıkan semptomlara neden olur. Galen ven malformasyonu beynin derinliklerinde meydana gelir. Belirtiler şunları içerebilir:
- Beyinde sıvı birikmesi sonucu başın normalden büyük olması.
- Saçlı deride şişmiş damarlar.
- Nöbetler.
- Gelişememe.
- Konjestif kalp yetmezliği.
Ne zaman doktora görünmeli?
Baş ağrısı, baş dönmesi, görme sorunları, nöbetler ve düşünce değişiklikleri gibi bir AVM belirtisinden herhangi birine sahipseniz tıbbi yardım alın. Birçok AVM, BT taraması veya MRI gibi farklı bir durum için test sırasında bulunur.
AVM Hastalığı Nedenleri
Arteriovenöz malformasyon, atardamarlar ve toplardamarlar düzensiz bir şekilde bağlandığında meydana gelir. Uzmanlar bunun neden olduğunu anlamıyor. Bazı genetik değişiklikler rol oynayabilir, ancak çoğu tip genellikle ailelerde aktarılmaz.
Risk faktörleri
Nadiren, arteriovenöz malformasyon aile geçmişiniz olması riskinizi artırabilir. Ancak çoğu tip kalıtsal değildir.
Bazı kalıtsal durumlar arteriovenöz malformasyon riskinizi artırabilir. Bunlara kalıtsal hemorajik teleanjiektazi, Osler-Weber-Rendu sendromu olarak da bilinir.
Komplikasyonlar
Arteriovenöz malformasyonun en yaygın komplikasyonları kanama ve nöbetlerdir. Kanama beyin hasarına neden olabilir ve tedavi edilmezseniz ölüme yol açabilir.
Tanı
Arteriovenöz malformasyon olarak da bilinen AVM’yi teşhis etmek için sağlık uzmanınız semptomlarınızı gözden geçirir ve size fiziksel muayene yapar.
Sağlık uzmanınız uğultu adı verilen bir sesi dinleyebilir. Üfürüm, bir AVM’nin atardamarları ve toplardamarlarından hızla akan kanın neden olduğu bir uğultu sesidir. Dar bir borudan akan su gibi duyulur. Üfürüm, işitmenizi veya uykunuzu etkileyebilir veya duygusal sıkıntıya neden olabilir.
AVM’yi teşhis etmek için yaygın olarak kullanılan testler şunlardır:
- Beyin anjiyografisi.Bu test beyinde bir AVM arar. Arteriografi olarak da adlandırılan bu test, bir atardamara enjekte edilen kontrast madde adı verilen özel bir boya kullanır. Boya, kan damarlarını vurgulayarak X-ışınlarında daha iyi gösterir.
- BT taraması.Bu taramalar kanamayı göstermeye yardımcı olabilir. BT taramaları baş, beyin veya omuriliğin görüntülerini oluşturmak için X-ışınlarını kullanır.
- BT anjiyografi.Bu test, kanama yapan bir AVM’yi bulmaya yardımcı olmak için bir boya enjeksiyonuyla BT taramasını birleştirir.
- MR.MRI, dokuların ayrıntılı görüntülerini göstermek için güçlü mıknatıslar ve radyo dalgaları kullanır. MRI, bu dokulardaki küçük değişiklikleri tespit edebilir.
- Manyetik rezonans anjiyografi, diğer adıyla MRA.MRA, düzensiz damarlardaki kan akışının düzenini, hızını ve mesafesini yakalar.
- Transkranial doppler ultrasonografi.Bu test, bir AVM’yi teşhis etmeye ve AVM’nin kanayıp kanamadığını söylemeye yardımcı olabilir. Test, kan akışının ve hızının bir görüntüsünü oluşturmak için atardamarlara hedeflenen yüksek frekanslı ses dalgalarını kullanır.
Tedavi
Arteriovenöz malformasyonun, diğer adıyla AVM’nin tedavisi, nerede bulunduğuna, semptomlarınıza ve tedavi risklerine bağlıdır. Bazen bir AVM, değişiklikleri izlemek için düzenli görüntüleme testleriyle izlenir. Diğer AVM’ler tedavi gerektirir. Sağlık uzmanınız, AVM patlamamışsa ve AVM kanaması riskiniz yüksek değilse konservatif tedavi önerebilir.
Arteriovenöz malformasyonun tedavi edilip edilmeyeceğine karar verirken sağlık profesyonelleri şunları göz önünde bulundurur:
- AVM’nin kanayıp kanamadığı.
- AVM’nin kanama dışında başka semptomlara neden olup olmadığı.
- AVM’nin beynin güvenli bir şekilde tedavi edilebilecek bir bölümünde olup olmadığı.
- AVM’nin diğer özellikleri, büyüklüğü gibi.
İlaçlar
İlaçlar, nöbetler, baş ağrıları ve sırt ağrısı gibi arteriovenöz malformasyonla ilişkili semptomların yönetilmesine yardımcı olabilir.
Ameliyat
AVM’nin ana tedavisi cerrahidir. Cerrahi, arteriovenöz malformasyonu tamamen çıkarabilir. Bu tedavi, kanama riski yüksekse önerilebilir. AVM’nin beyin dokusuna zarar verme riskinin düşük olduğu bir bölgede olması durumunda cerrahi genellikle bir seçenektir.
Endovasküler embolizasyon, arterlerden arteriovenöz malformasyona bir kateter geçirilmesini içeren bir cerrahi türüdür. Daha sonra kan akışını azaltmak için AVM’nin bazı kısımlarını kapatmak için bir madde enjekte edilir. Bu, komplikasyon riskini azaltmaya yardımcı olmak için beyin ameliyatı veya radyocerrahi öncesinde yapılabilir.
Bazen stereotaktik radyocerrahi bir AVM’yi tedavi etmek için kullanılır. Tedavi, kan damarlarına zarar vermek için yoğun, oldukça odaklanmış radyasyon ışınları kullanır. Bu, AVM’ye kan akışını durdurmaya yardımcı olur.
Siz ve sağlık ekibiniz, AVM’nizi tedavi edip etmeme konusunu tartışır ve olası faydaları risklere karşı değerlendirirsiniz.
Takip etmek
Arteriovenöz malformasyon tedavisinden sonra, sağlık ekibinizle düzenli takip ziyaretlerine ihtiyacınız olabilir. Ayrıca, AVM’nin başarılı bir şekilde tedavi edildiğinden ve malformasyonun geri gelmediğinden emin olmak için daha fazla görüntüleme testine ihtiyacınız olabilir. AVM’niz izleniyorsa, sağlık ekibinizle düzenli görüntüleme testlerine ve takip ziyaretlerine de ihtiyacınız olacaktır.