Abdominal Aort Anevrizması
Abdominal aort anevrizması, vücudun ana arterinin (aort) alt kısmında genişlemiş bir alandır. Aort, kalpten göğüs ve göbek bölgesinin ortasından karın adı verilen bölgeye doğru gider.
Rüptüre olan abdominal aort anevrizması yaşamı tehdit eden kanamalara neden olabilir.
Tedavi anevrizmanın ne kadar büyük olduğuna ve ne kadar hızlı büyüdüğüne bağlıdır. Tedavi, düzenli sağlık kontrollerini ve acil cerrahiye kadar görüntüleme testlerini içerebilir.
Belirtiler
Abdominal aort anevrizmaları sıklıkla yavaş büyür. Herhangi bir belirti fark etmeyebilirsiniz. Bu onları bulmayı zorlaştırıyor. Birçoğu küçük başlar ve küçük kalır. Diğerleri zamanla, bazen hızla büyür. Bazı anevrizmalar asla yırtılmaz.
Büyüyen abdominal aort anevrizmanız varsa belirtiler şunları içerebilir:
- Göbek bölgesinde veya karnın yan tarafında derin, sürekli ağrı.
- Sırt ağrısı.
- Göbek deliğinin yakınında zonklama veya nabız hissi.
Ne zaman doktora görünmeli
Ağrınız varsa, özellikle de ağrı ani ve çok şiddetliyse hemen tıbbi yardım alın.
Nedenler
Aortun herhangi bir yerinde anevrizma büyüyebilir. Çoğu aort anevrizması, aortun karın adı verilen göbek bölgesinde bulunan kısmında meydana gelir.
Abdominal aort anevrizmasına neden olabilecek şeyler şunlardır:
- Damarların sertleşmesine ateroskleroz adı verilir. Ateroskleroz, arter duvarlarının içinde ve üzerinde yağ ve diğer maddelerin birikmesiyle ortaya çıkar.
- Yüksek tansiyon. Yüksek tansiyon aort duvarlarına zarar verebilir ve zayıflatabilir.
- Kan damarı hastalıkları. Bu hastalıklar kan damarlarının şişmesine ve tahriş olmasına neden olur.
- Aortta enfeksiyon. Nadiren mikroplar aortu enfekte edebilir ve abdominal aort anevrizmasına neden olabilir.
- Travma. Örneğin bir araba kazasında yaralanmak abdominal aort anevrizmasına neden olabilir.
Risk faktörleri
Abdominal aort anevrizması risk faktörleri şunları içerir:
- Tütün kullanımı. Sigara içmek aort anevrizmaları için en güçlü risk faktörüdür. Sigara içmek aort da dahil olmak üzere kan damarlarının duvarlarını zayıflatır. Bu, aort anevrizması ve anevrizmanın yırtılması riskini artırır. Ne kadar uzun süre ve ne kadar çok tütün kullanırsanız aort anevrizması gelişme olasılığı o kadar artar. Yaşları 65 ila 75 arasında olan ve sigara içmiş olan erkeklerin, abdominal aort anevrizması taraması için tek seferlik ultrasona başvurmaları gerekir.
- Yaş. Abdominal aort anevrizmaları en sık 65 yaş ve üzeri kişilerde görülür.
- Seks. Erkeklerde abdominal aort anevrizması kadınlara göre çok daha sık görülür.
- Beyaz olmak. Beyaz tenli kişilerde abdominal aort anevrizması riski daha yüksektir.
- Aile geçmişi. Ailede abdominal aort anevrizması öyküsü olması bu duruma yakalanma riskini artırır.
- Diğer anevrizmalar. Göğüsteki aortta (torasik aort anevrizması) veya dizin arkasındaki arter gibi başka bir büyük kan damarında anevrizmanın olması, abdominal aort anevrizması riskini artırabilir.
Aort anevrizması riski altındaysanız kan basıncını düşürmek ve zayıflamış arterlerdeki stresi azaltmak için ilaçlar verilebilir.
Komplikasyonlar
Abdominal aort anevrizmasının olası komplikasyonları şunlardır:
- Aort duvarının bir veya daha fazla katmanındaki yırtıklara aort diseksiyonu adı verilir.
- Anevrizma rüptürü.
Bir yırtılma vücutta yaşamı tehdit eden kanamalara neden olabilir. Genel olarak anevrizma ne kadar büyükse ve ne kadar hızlı büyürse yırtılma riski de o kadar artar.
Aort anevrizmasının yırtıldığına dair belirtiler şunları içerebilir:
- Ani, çok kötü ve uzun süren, yırtılma veya yırtılma hissi veren karın veya sırt ağrısı.
- Düşük tansiyon.
- Hızlı nabız.
Aort anevrizmaları aynı zamanda bölgede kan pıhtılaşması riskini de artırır. Bir kan pıhtısı gevşerse vücudun başka bir yerindeki kan damarını tıkayabilir. Tıkalı bir kan damarının belirtileri ağrıyı veya bacaklara, ayak parmaklarına, böbreklere veya karın bölgesine kan akışının azalmasını içerebilir.
Önleme
Abdominal aort anevrizmasını önlemek veya kötüleşmesini önlemek için şu adımları izleyin:
- Sigara içmeyin veya tütün ürünleri kullanmayın. Sigara içiyorsanız veya tütün çiğniyorsanız bırakın. Ayrıca pasif içicilikten de kaçının. Sigarayı bırakmak konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, yardımcı olabilecek stratejiler hakkında sağlık ekibinizle konuşun.
- Sağlıklı bir diyet yiyin. Çeşitli meyve ve sebzeleri, tam tahılları, tavuk, balık ve az yağlı süt ürünlerini seçin. Doymuş ve trans yağlardan kaçının ve tuzu sınırlayın.
- Kan basıncınızı ve kolesterolünüzü kontrol altında tutun. İlaçları belirtildiği şekilde alın.
- Düzenli egzersiz yapın ve aktif kalın. Haftada en az 150 dakika orta düzeyde aerobik aktivite yapmaya çalışın. Aktif olmadıysanız yavaş yavaş başlayın ve gelişin. Hangi tür aktivitelerin sizin için uygun olduğu konusunda sağlık ekibinizle konuşun.